Yaşlı Hastalarda Tiroid Bozuklukları ;
Yaşlı hastalarda tiroid bozuklukları nelerdir?
60 Yaş Üzeri Hastaların Ortak Noktaları Nelerdir?
1) Kalp çarpıntısı ve merdiven çıkarken belirsiz göğüs ağrısı olan 72 yaşında kadın hasta
2) Ağır kabızlığı olan ve sık sık uyuyakalan 80 yaşında erkek hasta
3) Bacaklarında merdiven çıkmayı zorlaştıran güç kaybı, iştahı iyi olmasına rağmen 7kg kilo kaybı olan 75 yaşında kadın hasta
4) Yutma güçlüğü ve kuru öksürüğü olan, ses kısıklığı, kilo alımı ve kuru kaşıntılı deri şikayetlerinin eşlik ettiği 75 yaşında kadın hasta
5) İşitme kaybı olan 78 yaşında erkek hasta
6) El titremesinin, favori aktivitelerinden vazgeçmesine yol açtığı 84 yaşında kadın hasta. Depresyonda olan hasta yemek yememekte ve son 4 ayda 5 kg kilo kaybı mevcut.
Tüm bu hastalarda anormal tiroid bezi fonksiyonu vardır. 1,3 ve 6. hastalarda hipertiroidi; tiroid bezi tarafından aşırı miktarda tiroid hormon üretimi vardır. 2,4 ve 5. hastalarda hipotiroidi; azalmış tiroid hormon üretimi vardır. Hipotiroidi ve hipertiroidi belirtilerinin bir kısmının genç hastalardakiyle benzer olmasının yanı sıra, yaşlı hastalarda hipotiroidi ve hipertiroidinin belli belirsiz bulgularla ortaya çıkarak; bağırsak, kalp veya sinir sistemi hastalıklarıyla karıştırılması nadir bir durum değildir. Yaşlı hastalarda tiroid hastalığı varlığının önemli bir ipucu; abi, abla veya hastanın çocuğu gibi yakın aile bireylerinde tiroid hastalığı hikayesi olmasıdır.
Yaşlı Hastalarda Hipertiroidi
Tüm hipertiroidi hastalarında olduğu gibi, eğer aşırı tiroid hormonu söz konusuysa, vücudun her fonksiyonunda hızlanma eğilimi ortaya çıkmaktadır. Ancak tiroid bezi aşırı aktivasyonuna bağlı olarak genç hastalarda genellikle birçok belirti ortaya çıkmaktayken yaşlı hastalarda bir veya iki belirti ortaya çıkabilmektedir. Örneğin yukarıdaki 1 numaralı hastada yalnızca, kalpte çarpıntı hissi ve merdiven çıkarken hafif göğüs ağrısı vardır. Diğer hastalarda da belirti sayısı azdır, 6 numaralı hastada ana belirtilerin titreme ve depresyon olması gibi. Böyle bir hasta arkadaş ve aile ilişkilerinden kendini çekebilir.
Yaşlı Hastalarda Hipertiroidi Tedavisi
Genç hastalarda olduğu gibi, yaşlılarda hipertiroidi tedavisi anti-tiroid ilaçlar ve radyoaktif iyot tedavisini içermektedir. Yaşlı hastalarda artmış operatif risklere bağlı olarak cerrahi tedavi nadiren önerilmektedir. Graves hastalığı hipertiroidinin sık bir nedeni olmasına karşın, yaşlı hastalarda toksik nodüler guatr sıklığı artmış olarak görülür. Yaşlı hastalarda eş zamanlı olarak bulunma sıklığı artmış olan; kalp, merkezi sinir sistemi ve tiroid hastalıkları dolayısıyla, tedavi sırasında tiroid fonksiyonlarındaki değişimin vücudun diğer sistemlerine etkisi yakından takip edilmelidir. Genellikle, radyoaktif iyot tedavisi öncesinde tiroid fonksiyonları anti-tiroid ilaçlarla (propiltiyourasil veya metimazol) kontrol altına alınır.
Tedavinin başlangıç döneminde, tiroid hormon düzeylerindeki değişimin kalbe etkisinden dolayı doktorlar kalp fonksiyonlarını yakından takip edecektir. Hipertiroidi belirtilerinin kontrol altına alınmasında; kalp hızını düşürmek için kullanılan, eşlik eden konjestif kalp yetersizliği olan hastalarda dikkatle kullanılması gereken ve tiroid fonksiyonları normal aralığa çekildiğinde dozunun azaltılması gereken, beta adrenerjik blokerler [propanolol (İnderal ®), metoprolol (Lopresor ®)] gibi ek ilaçlar da kullanılabilir. Anjina pektoris ve kalp yetersizliği belirti ve bulguları, tiroid fonksiyonunu kontrol altına almak için yapılan tedaviyle dengeli olarak tedavi edilmelidir.
Tiroid fonksiyonu oral ilaçlarla kontrol altına alındığında, radyoaktif iyotla kesin tedavi kousunda doktor ve hasta beraber karar verebilir. TSH düzeylerinin yaşlı hastalardaki normal aralığının ne olduğu konusunda tartışmalar mevcuttur. Yaşlı hastalarda radyoaktif iyot tedavisi, tiroid fonksiyonu genellikle normal veya düşük aralıkta olacak şekilde uygulanır. Yaşlı hastalarda, hipertiroidinin yukarıda bahsedilen kalbe etkisinden dolayı, normalden az çalışan tiroid bezinin (hipotiroidi) tedavisi tekrarlayan hipertiroidi problemine göre daha basittir. Normal T3, T4 ve baskılanmış TSH düzeyleri olan hastaların tedavisi sık bir tartışma konusudur. Çoğu doktor, belirti göstermedikleri sürece bu hastaları tedavisiz olarak takip etmektedir.
Özet;
Tiroid bozukluklarının bir yaş sınırı yoktur, hatta hipotiroidi yaşlı hastalarda, genç hastalara göre daha sıktır. Yaşlı bireylerde artmış tiroid sorunları sıklığına rağmen, tiroid bozuklukları vücudun başka bir sisteminin bozukluğu şeklinde ortaya çıkabildiğinden, tanı koyabilmek için doktorların böyle durumlarda şüphelenmesi gerekir. Tiroid bozukluğu olan yaşlı hastalar; kademeli ve dikkatli tedavi açısından özel ilgi gerektirir ve her zaman olduğu gibi ömür boyu takip gerekir.
Prof. Dr. Serkan Teksöz
Tiroid Cerrahisi Uzmanı